[2-6-2017]

Foto: een volksdansgroep bij de opening van het rozenfestival.

Op vrijdagavond zijn we getuige van de opening van het rozenfestival in Kazanlak. Na wat zang en dans over moeder aarde, de zon en zo meer, is het tijd om de rozenkoningin te presenteren. Die schrijdt geflankeerd door twee assistenten – laten we het rozenprinsessen noemen – naar het podium en wordt met luid applaus ontvangen. De functie-eisen voor rozenkoningin zijn te overzien, maar lang niet voor iedereen haalbaar. Uiteraard moet je vrouw zijn en daarnaast jong, slank, lang met liefst lang haar. Goed en langdurig kunnen glimlachen en bevallig wuiven strekken tot aanbeveling. Van de burgemeester krijgt de koningin de sleutel van de stad overhandigd en daarna komen veel officiële personen aan het woord van wie we veronderstellen dat ze vooral elkaar bedanken voor al het moois dat er weer geregeld is dit jaar.

[3-6-2017]

Foto: dames bij de verkooptafel.

Zaterdag gaan we naar een rozenpluk ceremonie in Kanchevo. We zijn er een uur van tevoren en dat maakt het erg leuk omdat we dan de voorbereidingen kunnen zien en foto’s kunnen maken zonder dat er tegelijk Japanners innig gearmd met de rozenplukkers op staan. Je ziet dan ook dat de mensen zelf plezier beleven aan het feest en elkaar in hun mooie klederdracht fotograferen. Waarschijnlijk hebben ze die mooie kleren ook niet zo vaak aan. Er wordt echt werk van het geheel gemaakt. Je mag rozensnoepjes en kleine glaasje rozenlikeur – allebei mierzoet – proeven en er is rozenwater, rozenlikeur en wat handwerk te koop. De dames die te oud zijn om te plukken, zitten in een groepje te breien, te weven en met naald en draad rozenslingers van echte rozen te maken.

[3-6-2017]

Foto: de ketel wordt gevuld met rozenblaadjes.

Een paar mannen zijn bezig met het opstellen van een ketel waarin rozenblaadjes boven een houtvuur gekookt worden. De ketel wordt gesloten en is via een pijp verbonden met een groot houten vat met water. De damp uit de ketel met rozenblaadjes condenseert in de pijp die door het vat met water loopt en dat vocht wordt opgevangen om er na een aantal opeenvolgende stappen rozenolie van te maken. In het rozenmuseum dat we later op de dag bezoeken leren we dat voor 1 kg rozenolie, afhankelijk van het soort roos dat je gebruikt, 3500 – 5000 rozenblaadjes nodig zijn. Zuivere rozenolie is dan ook erg duur.

[3-6-2017]

Foto: terwijl de traditioneel geklede vrouwen ceremonieel rozenblaadjes plukken, gaan de echte plukkers gewoon met hun werk door.

De rozenpluk ceremonie begint met zang van de plukkers. Vervolgens gaan de traditioneel geklede plukkers het veld in om de rozen te plukken. De opbrengst gaat in een mandje of in het schort van de meisjes en ook tijdens de pluk wordt er gezongen. Als de pluk zogenaamd gereed is, wordt de opbrengst gewogen en wordt er een winnaar aangewezen. Natuurlijk is dat al van tevoren geregeld en staat een van de meisjes met zo’n grote mand dat een sterke man moet helpen dragen. Zij wordt uitverkoren tot winnaar, krijgt een medaille en wordt door de mannen hoog in de lucht getild en rondgedragen. Toeristen mogen ook plukken. Er staan kartonnen mandjes en die mag je vol plukken. Een toerist met twee mandjes is zo inhalig dat als ze een nieuwe roos plukt er drie uit haar al volle mandjes vallen, maar ze is veel te druk met plukken om te merken dat haar mandjes op natuurlijke wijze de hoeveelheid reguleren.

[3-6-2017]

Foto: Helvetia tombe.

Rondom Kazanlak zijn niet alleen veel rozen, maar ook onnoemlijk veel Thracische tombes. Geschat wordt dat er zo’n 1000 – 1500 tombes in de regio te vinden zijn, waarvan er nu zo’n 100 onderzocht zijn. Een aantal ervan is te bezichtigen en daar doen wij er een paar van. De tombes die uit de 5e of 4e eeuw v.C. stammen zijn allemaal bedekt door een grafheuvel en daardoor nog goed geconserveerd. Wel zijn de meeste al in de oudheid door grafrovers geplunderd zodat de meeste tombes nu leeg zijn. De meeste tombes bestaan uit een gang, een of twee kamers en dan de echte grafkamer die meestal rond is. De gangen zijn doorgaans opgebouwd uit rivierstenen, terwijl de kamers bestaan uit rechthoekige granietblokken die met een soort nagels aan elkaar bevestigd zijn. De Thraciërs geloofden in een leven na de dood en daarom kregen de doden drinkbekers, helmen en sieraden mee. Meestal kreeg de dode ook een of meer (gedode) paarden mee voor het transport en soms ook honden. De tombes zijn bepaald indrukwekkend om te zien, zeker als je bedenkt hoe oud deze vondsten zijn en hoe mooi en met zorg ze destijds gemaakt zijn.

[3-6-2017]

Foto: deze deelnemers vallen qua leeftijd niet in de doelgroep van een majorette-optocht.

Dankzij een lunch waar we uren op moeten wachten, gaan we pas heel laat naar het rozenmuseum. Dat is maar goed ook, want onderweg naar de auto stuiten we dankzij de late lunch op een optocht van majorettekorpsen die klaarstaat om naar het grote plein te vertrekken. De leeftijd binnen de majorettekorpsen varieert tussen de 6 en begin 70. De jeugdige generatie, gekleed in vrolijke pakjes met korte rokjes, zwaait met hun stokken met kleurige, lange slierten terwijl ze ondertussen een radslag doen. De meisjes rondom 16 jaar doen met hun majorettestokken ingewikkelde kunstjes die af en toe mislukken. De oudste generatie heeft in wit papier gewikkelde, met bloemen versierde hoepels. We hebben niet kunnen zien dat ze daar nog kunstjes mee doen.

[3-6-2017, Kazanlak]

Aan het eind van de dag zijn we nog getuige van de folkloristische dansvoorstelling waarbij niet alleen Bulgaarse groepen optreden, maar ook internationale groepen uit Macedonië, Servië, Griekenland en zelfs Korea.

[3-6-2017]

Foto: Russische kerk in Shipka.

Van te voren hadden we eigenlijk geen idee wat we van het rozenfestival en de dag in Kazanlak moesten verwachten, maar met alle verschillende dingen is het een ontzettend geslaagde en verrassende dag geworden. Ook het eind van de dag is verrassend. In het hotel in Shipka zit nog een Amerikaanse groep te dineren als wij thuiskomen. Het hotel wordt gerund door een wat laconieke man en zijn bedrijvige vrouw. Op zeker moment komt de baas de eetzaal in en zegt: ‘Ik moet nu wat voor jullie zingen, anders krijgt ik mot met mijn vrouw, maar als jullie niet applaudisseren, kan ik weer snel weg en ben ik nog op tijd voor het voetbal’. Vervolgens sluit hij zijn elektrische gitaar aan en zingt hij niet onverdienstelijk wat populaire nummers uit de 60-er jaren. Het voetbal zal hij niet gehaald hebben, want als wij al hoog en breed op de kamer zijn, klinkt van beneden nog de muziek.