[4-9-2016]

Foto: Harapan.

Op onze laatste dag doen we iets heel bijzonder. We mogen zomaar het Sumatran Rhino Sanctuary (RSR) bezoeken. Echt een voorrecht, want toegang is nooit gegarandeerd en toeristen worden bij voorkeur geweerd. Het RSR is in 1997 binnen het Way Kambas NP opgericht ter bescherming van de Sumatraanse neushoorn. De bedoeling is om met de neushoorns die hier zitten te fokken om te voorkomen dat de soort uitsterft. Verder dient het centrum voor onderzoek en educatie. Het beslaat een gebied van 100 ha.

Begeleid door een team bestaande uit Sugeng, de manager van de lodge, gids Hari, chauffeur Su en een parkgids komen we keurig op tijd aan bij het SRS. Sugeng heeft een goede relatie met de SRS manager en dat helpt om binnen te komen. Nadat Sugeng gemeld heeft dat we gearriveerd zijn, mogen wij ons aan de SRS manager voorstellen. De SRS manager is een aardige en bescheiden man die nauwelijks Engels spreekt. Dankzij Sugeng en Hari is dat geen probleem. De manager vertelt dat ze zeven neushoorns hebben. Oorspronkelijk zaten er vijf neushoorns; drie uit dierentuinen en twee die gered zijn, nadat ze ontsnapt waren uit het natuurpark waar ze woonden. Het vrouwtje Ratu, een van de twee uit een natuurpark, liep verdwaasd op de markt in het stadje rond en had geen idee meer hoe ze thuis moest komen, iets wat winkelende vrouwen wel vaker overkomt. In 2013 is de eerste neushoorn geboren, een mannetje, en een paar maanden geleden een vrouwtje waar ze natuurlijk erg blij mee zijn. Het fokken met Sumatraanse neushoorn gaat heel moeizaam en ze worden maar sporadisch in gevangenschap geboren. Ze zijn dus terecht trots op hun neushoornjongen.

[4-9-2016]

De manager verontschuldigt zich, we mogen maar twee van de zeven neushoorns zien: Harapan (= hoop), een grote man uit de dierentuin van Cincinatti, die hier al een flinke tijd woont en Andatu, het mannetje dat hier in 2013 geboren is met Andalas als vader en Ratu (van de markt) als moeder. Ratu is ook moeder van het tweede jong, maar moeder en dochter mogen we niet zien, dat verstoort teveel. De kleine meid heeft van de president van Indonesië himself een naam gekregen en heet nu Delilah. Elke neushoorn heeft een eigen natuurlijk gebied van 10 ha. In het midden is een ruimte waar mannetje en vrouwtje samenkomen als het vrouwtje vruchtbaar is. Elke ochtend worden de neushoorns in een soort nachthok bijgevoerd met lekkere hapjes en gezonde dingen als vitaminen en mineralen. De neushoorns zijn hieraan gewend en komen spontaan uit hun 10 ha aanzetten, zodat de dierenarts ze gelijk even kan controleren. Elke neushoorn heeft twee eigen verzorgers die hem 's morgens zijn hapje geven en hem de rest van de 24 uur in zijn 10 ha volgen en observeren. Twee dierenartsen bewaken de gezondheid van de dieren en controleren of vrouwtjes vruchtbaar zijn. Als dat zo is, mag het vrouwtje met een van de mannen gezellig naar het centrale gedeelte. Voor het overige leven de solitaire dieren gescheiden.

Tijdens ons bezoek maakt Hari ook volop foto's en het lijkt erop dat hij hier ook niet vaak komt. Als we aan het eind van het bezoek het gastenboek tekenen, wordt die indruk bevestigd. Er staan maar weinig andere bezoeken in: één op 10 augustus en twee in april van dit jaar. Geweldig dat wij hier wel rond mochten kijken. We bedanken de manager hartelijk voor zijn rondleiding en prijzen – oprecht gemeend – zijn opvangcentrum.

[4-9-2016]

Foto: nachtzwaluw tijdens de avondwandeling.

Omdat we redelijk vroeg terug zijn, besluiten we nog even een rondje door het dorp te maken. Over het dorp valt weinig te melden, totdat we weer terug lopen. We worden ingehaald door een politieauto met zwaailicht gevolgd door een serie auto's. We denken dat er vandaag hoog bezoek naar het park komt. Maar als aan de stoet auto's geen einde lijkt te komen en alle – voor ons identieke kleine gezinsauto's – een nummer achter de voorruit hebben, snappen we dat het om een rally moet gaan. Als ze onderweg moeten stoppen, halen wij ze weer in. Iedereen blijkt gehuld in een blauw shirt van het olifantenopvangcentrum, dus dat is vast het doel van de tocht. Als we langslopen worden we diverse keren aangehouden, omdat ze een foto willen van ons met zichzelf, hun kind, hun hele gezin of hun auto. Kennelijk zijn we in dit niet toeristische deel van Sumatra bezienswaardig genoeg om te fotograferen.

's Middags maken we opnieuw een excursie in het park en nu gaan we naar het gebied waar de beroemde witvleugeleend zit. De witvleugeleend is bij vogelaars een van de hoogtepunten om hier te vinden, want erg gemakkelijk schijnt hij niet te vinden te zijn. We gaan eerst een stukje met de boot en wandelen dan door bos en open veld naar de poel van de witvleugeleend. We moeten wachten tot de schemering en tot die tijd tovert Hari vogels en eekhoorns in de bomen en sambarherten en wilde zwijnen in het veld. Winnaar van vandaag is de Prevost's squirrel, een kleine eekhoorn die te ver weg zit voor een foto, maar zo onwaarschijnlijk mooi is, met roodbruin aan buik en pootjes, glanzend zwarte rug en staart en roomwit tussen roodbruin en zwart. Als het donker begint te worden, moeten we ons verstoppen op een boomstam onder de struiken, want witvleugeleend is schuw en houdt niet van mensen. Nooit gedacht dat we ons nog eens samen voor een eend zouden verstoppen. Alle moeite is vergeefs, witvleugeleend snapt niets van verstoppertje en komt ons niet zoeken. Gelukkig zijn wij geen echte vogelaars en raken we met al het moois dat we zien, niet bedroefd om een eend die zich niet aan de spelregels houdt.

Als laatste vandaag maken we een nachtwandeling in de buurt waarbij we schattige, kleine slow lori's zien, die altijd langzaam bewegen (erg fijn voor ons) en door de hoge bomen klimmen op zoek naar lekkere insecten, nectar en fruit.