[8-12-2015]

Nam Et-Phou Louey National Protected Area (NPA) is met zijn 5959 km² een van de grootste natuurparken van Laos. Het is bergachtig en rijk aan riviertjes. Het park bestaat uit een streng beschermd gebied en een buffergebied eromheen waarin nog veel dorpjes liggen. Delen van het bos in het beschermde gebied bestaan nog uit primair regenwoud en het gebied heeft een grote biodiversiteit. Er leven onder meer gibbons, de gaur (een grote rundersoort), verschillende soorten herten en vijf soorten grote katachtigen waaronder de tijger. Er is op dit moment maar één manier om het park te bekijken en dat is via een nachtsafari. De nachtsafari is opgezet om een directe link te leggen tussen toerisme en natuurbehoud om zo de lokale bewoners te laten meehelpen met het behoud van het park en ze af te houden van de jacht. 14 dorpjes doen mee in het nachtsafariproject. Er is een ontwikkelingsfonds opgericht en een deel van de tripkosten gaat direct naar dat fonds. Dat geld wordt voor ontwikkelingsprojecten in de dorpjes gebruikt. In ruil voor dat geld hebben de bewoners toegezegd te stoppen met de jacht, houtkap e.d. in het gebied. In de bufferzone mogen ze voor eigen gebruik – en niet voor de verkoop – wel jagen op kleine dieren als vleermuizen en eekhoorns. Houdt een dorp zich niet aan de afspraak, wordt de toelage gekort. De bewoners worden opgeleid om mee te werken aan het project: als bootsman, lokale gids of kok.

[8-12-2015]

Met de boot varen we de rivier op tegen de stroom in, richting het beschermde deel van het park. De rivier is niet diep, maar de stroming is hard en geregeld moeten we tegen flinke stroomversnellingen op. De boot vaart op de motor en wordt bediend door twee man. Een stuurt de boot met de motor; de ander zit voorop met een lange bamboestok en moet de boot goed door de stroomversnellingen sturen en geregeld moet hij met zijn volle gewicht aan de bamboestok hangen om de boot de goede kant op te krijgen. De mensen zijn goed geïnstrueerd. Vooraf krijgen we veiligheidsinstructies, we krijgen een zwemvest aan en op een geplastificeerd klembord hebben ze plaatjes van de meest voorkomende vogels aan de ene kant en de meest voorkomende zoogdieren aan de andere kant. In het park zelf krijgen we van de gids (gids vanuit het project) een toelichting over het park en de opzet van het project.

[8-12-2015]

Foto: op het kampterrein.

We logeren naast een van de zes rangerstations in een apart kampje in het beschermde gebied. Het kamp bestaat uit vijf bamboehutten voor elk twee personen, een eetzaal, een douche en een toilet. Wij zijn de enige gasten en in ons hutje zijn de bedden opgemaakt en afgeschermd met een klamboe. Het zijn knusse hutjes. In totaal zijn er zes rangerstations in het park elk met acht mensen. Daarnaast zijn er nog twee mobiele teams van elk vier mensen die afgaan op meldingen of verdachte situaties. Gezien de grootte van het park, kan je je wel voorstellen dat de rangers nooit het hele gebied goed in de gaten kunnen houden. Geregeld wordt er gebruik gemaakt van cameravallen. Als ik vraag of de lokale bevolking ook meehelpt aan het bijhouden van wat de cameravallen registreren, vertelt de projectgids dat dat niet het geval is. Ze mogen niet weten waar de vallen staan, omdat ze die anders vernielen, bang dat ook zij op camera vastgelegd worden als ze iets illegaals doen.

[8-12-2015]

Foto: de bemanning zoekt naar diersporen.

Tegen drie uur wordt het tijd om te vertrekken voor de nachtsafari. We gaan – opnieuw met de zwemvesten aan – weer aan boord en varen dieper het beschermde gebied in. Na een flinke tijd varen, stappen we uit om bij de zoutlik iets verderop te kijken. Vanwege hun behoefte aan mineralen trekt de zoutlik – een natuurlijk stukje mineraalrijk strand bij de rivieroever – veel dieren (voornamelijk herten) aan en het wemelt dan ook van de sporen rondom de zoutlik. Om te voorkomen dat de herten vanwege de mensenlucht niet bij de zoutlik durven te komen, gooit de lokale gids handen vol water over het strandje met de diersporen. Of het helpt, weten we niet. Wat naar ons idee in ieder geval niet meehelpt is dat de gids dat doet met een rokende sigaret in zijn mond. Ik durf te beweren dat wij samen toch een stuk minder stinken dan een sigaret.

[8-12-2015]

Foto: koken op het strandje.

Na nog een stukje boot leggen we aan op een strandje. Daar wordt boven een vuurtje de maaltijd bereid. Na het diner is het de bedoeling dat we vragen stellen aan de lokale gidsen. De projectgids vertaalt die dan en daarna de antwoorden ook. We vragen wat over de jacht, de veranderingen in levenswijze en hoe ze denken dat de toekomst eruit zal zien als ook vanuit hun dorpen de jongeren naar de stad trekken. Ze hebben voor ons ook vragen. Of wij ook boeren hebben en we praten over het verschil in boerderij hier en daar. Tegen half acht gaan we in het stikdonker weer aan boord voor de nachtsafari. Dat is echt een van de toppers van de reis. Het is nieuwe maan en bewolkt, dus het is echt nacht in de jungle. We varen nu zonder motor stroomafwaarts in de hoop wild te spotten. De stuurman die met de lange bamboestok de boot in het donker veilig door de stroomversnellingen moet zien te sturen, zoekt ook nog met een schijnwerper de omgeving af naar wild. Omdat we heel stil moeten zijn, wordt er niet gepraat, maar schudt hij de boot als hij iets gespot heeft en zwaait een beetje met de lamp naar waar het wild zit. Dit is echt een heel bijzondere belevenis. We zien aardig wat wild: een kleine uil, drie maal een sambar en twee verschillende soorten palmcivetkatten. We eindigen de spannende tocht in het donker veilig bij ons kamp. Het is dan al tegen tienen en hoogste tijd om ons warme. knusse hokje op te zoeken.

[8-12-2015]

Voor ik verder ga eerst even iets over het weer. We genieten erg van dit soort reizen, maar doorgaans niet van het weer. Het is altijd te heet en te vochtig en de meeste dagen word je lastig gevallen door een opdringerige zon die van geen wijken weet. De laatste week hebben we niets te klagen. Al in Luang Prabang begonnen we alle dagen met bewolkt weer en werd het pas rond tien uur – half elf te heet, terwijl het aan het eind van de middag afkoelde. In Luang Namtha dat wat hoger ligt, moeten we voor 's avonds de vestjes tevoorschijn halen. Ook in Nong Khiaw kunnen we de vestjes goed gebruiken en als we tegen zonsondergang met de motorboot terugvaren is zelfs een vestje eigenlijk niet warm genoeg. Tijdens de nachtsafari pakken we ook de jacks erbij en voor 's nachts krijgen we extra dekens. Ik heb er drie, Rik heeft aan twee genoeg.

[8-12-2015]

De volgende morgen maken we voor het ontbijt nog een wandeling. Die voert langs de restanten van een oud dorp dat in 1959 naar een locatie buiten het park verplaatst is. Of het dorp echt verplaatst is of niet weten we niet zeker, want we horen ook dat de bewoners nu in Vientiane wonen. De ruïnes zijn hier heel aardig. Bij vijf verspreid liggende bakstenen (losse bakstenen kom je hier overal tegen) houden we halt. Dit is de ruïne van de tempel. De stupa staat er – vervallen – nog wel, maar ook van de school is niet meer over dan een laag aarden walletje met wat keien.

Afwijkend ontbijt

Het lokale ontbijt dat we na de wandeling krijgen, is duidelijk anders dan thuis en dat houden we maar zo. We krijgen een schaal met grote brokken gekookte cassave en pompoen, rijst en hard gekookte eieren. De thee is op zich prima, maar zou met gebruik van een theezeefje een stuk makkelijker te drinken zijn geweest.
Na het ontbijt stappen we weer in de boot en varen we terug naar het dorpje Son Koua waar we gisteren ook zijn begonnen. Voor we verder kunnen reizen moeten we eerst een lijst invullen en ondertekenen. Op die lijst moeten we exact opgeven wat we tijdens de nachtsafari gezien hebben. Waarom? De bewoners krijgen voor elk dier dat wij zien een extra bonus. Een tijgerwaarneming levert maar liefst 250 dollar op. We hadden het ze graag gegund, maar dat zit er echt niet in.