[24-1-1997]

Vandaag steken we vanuit Brazzaville (Congo) met de pont over naar Kinshasa, de hoofdstad van Zaïre. De oversteek duurt zowat de hele dag. Om acht uur gaan we richting pont, die om tien uur hoort te vertrekken en uiteindelijk om half één echt gaat. Voor de zekerheid hebben we weer een lijst met het geld (deviezenlijst) gemaakt. Officieel is dat niet nodig in Zaïre, maar elke politiepost bepaalt hier zo'n beetje zijn eigen regels. Iedereen heeft $200 niet opgegeven en verstopt als zwart geld. In Zaïre geef je geen geld uit aan eten, in Zaïre betaal je smeergeld en daar is de $200 voor.
In Kinshasa duren de formaliteiten lang en door te bluffen komen we dankzij de chauffeurs zonder mining-permit weg. Je moet officieel toestemming hebben om door Zaïre te rijden, omdat je door hun goud- en diamantmijnengebied kan rijden en dat mag niet zomaar. Zonder permit loop je kans op een boete, maar dat doe je met permit ook, we gokken er op dat we zonder permit voordeliger uit zijn.

Het smeergeld voor de grens Congo-Zaïre valt mee: $100 voor de hele groep. Bij de noordelij­ke route zijn de officials van politie, gendarmerie, immigratie en toerisme veel gehaaider, daar moet je voor alles betalen en je geld opgeven en laten controleren. Bij de controle van je geld, proberen ze dan eerst dollars te stelen, waarna je een boete krijgt, omdat je minder geld hebt dan je hebt opgegeven. Vorig jaar is bij de noordelijke route bij de grens $650 smeergeld betaald.
Hier krijg je het idee dat ze het wel proberen, maar nog niet goed genoeg weten hoe ze het aan moeten pakken. De strategie is: alles waar je het mee eens bent, begrijp je wel in het Frans, voor de rest begrijp je niets.

De ferry

Op het terrein van de ferry is veel te zien; zowel aan de Congo- als aan de Zaïre-kant zijn bijzonder veel invalidenkarretjes. Ook bagagewagentjes worden bestuurd door invaliden, maar geduwd door validen.
Bij het aanmeren van de ferry in Brazzaville is het chaotisch: de politie slaat met stokken, diverse arrestanten, hoge metalen hekken waar wel verschillende mensen overheen klimmen zonder dat de politie daar iets aan doet. Diverse mensen willen onze mening over de toestand in Zaïre, maar het is verstandiger om geen mening te hebben. Een militair pakt op de boot een plastic kussentje met whisky af van een verkoper en geeft hem een trap onder zijn kont toe. Een andere militair loopt met een fles bier. Behalve onze truck is er maar één andere (kleinere) auto aan boord. De rest zijn voetgangers, waaronder opvallend veel invaliden.

[24-1-1997]

We rijden om het centrum van Kinshasa heen, wisselen snel wat geld (als de drukte rond de truck te groot wordt, rijden we weg ook al heeft nog niet iedereen gewisseld) en maken dan dat we zo snel mogelijk de stad uitkomen. Kinshasa staat zeer slecht en als gevaarlijk voor buitenlanders aangeschreven, maar rijdend door de buitenwijken merken we er weinig van. Iedereen kijkt verrast naar ons en zwaait vriendelijk. Na het geld wisselen zijn we opeens miljonairs. We hebben met z'n tweeën 70 dollar gewisseld en hebben nu stapels geld: 10.500.000 Zaïres. Het grootste briefje hier is 50.000 Zaïre (iets meer dan 50 cent), dus je loopt hier met belachelijke stapels rond. Het gekke is dat je 50.000 Zaïres toch veel meer vindt dan twee kwartjes en uitermate zorgvuldig je portemonnee in de gaten houdt, terwijl er hooguit fl 5,- inzit.

Eerste roadblocks

Buiten Kinshasa hebben we eerst zo'n 40 km een vierbaansweg en daarna een matige asfaltweg. De roadblocks lijken enigszins beduusd door de truck en laten ons zo door. Ze zijn behoorlijk bewapend met machinepistolen en oude Russische geweren met munitietrommels.

Wildkamperen

We zoeken een wildkampeerplek zo'n 50 à 60 km van Kinshasa. We krijgen eerst bezoek van twee politiemensen (?) die gewaarschuwd zijn door dorpelingen. Van het routeboek mogen we nauwelijks Frans verstaan en we begrijpen dus niet dat je je eigenlijk vooraf moet melden. Als deze mensen weg zijn, zien we af en toe mensen in het donker rondscharrelen rond het kampement. Later stopt er een wagen op de weg en van twee kanten benaderen ons vier mensen. Ook deze willen weten wie we zijn en wat we gaan doen. Ze willen een officieel bewijs zien waarop de autoriteiten de route hebben geaccordeerd. Zoals zo vaak wordt de deelnemerslijst getoond onder de formule 'Hier is het document' en dat blijkt voldoende.
Om geen verder bezoek aan te trekken, doen we het lichtje in de truck al om half acht uit.

[25-1-1997]

Vanochtend pannekoeken als ontbijt, omdat we gisteren geen brood konden kopen. Die pannekoeken zullen een terugkerend fenomeen worden voor ontbijt en lunch.
In de loop van de ochtend komen we door een dorpje waar ze, niet echt vullend, stokbrood verkopen.

[25-1-1997]

Op de eerste volle dag in Zaïre klimmen en dalen we 's ochtends eerst rond een rivierdal. Daarna rijden we veelal door een grasvlakte met een enkele struik. De weg is bijzonder slecht, het asfalt is soms geheel verdwenen. Er zijn ook stukken waar nog een strook asfalt over is met daarnaast een uitgereden spoor. Soms diepe kloven naast de weg.
In de regentijd moeten sommige stukken wel haast onbegaanbaar zijn.

[25-1-1997]

Foto: dit beschouwen we niet als roadblock!

Bij de roadblocks hebben we ook vandaag weinig problemen. Het is niet steeds duidelijk wie nu precies bij zo'n block horen. Sommigen hebben een militaire outfit aan, maar ook mensen in burgerkleding dragen soms machinepistolen. De kennelijke baas van een ploeg droeg een t-shirt met het opschrift 'Sex on the Beach'. Een andere militair had een geweer waarbij spul (sigaretten?) in de loop was gestopt.

[25-1-1997]

Foto: bij elke stop hebben we nog steeds veel belangstelling.

In Pont-Kwango praten we met een jonge man die behoorlijk Engels spreekt. Hij was nog niet getrouwd omdat hij geen baan had. Om in leven te blijven was een baan niet nodig omdat vis, bananen e.d. met weinig moeite te vergaren zijn. Geld had hij vrijwel niet nodig: bier hoeft ook niet elke maand. Oudere mensen, dat begon bij 50, werden volgens hem lui en werkten weinig meer. Zijn vader was al 60 en 'dus' wel min of meer op.

[25-1-1997]

Er wordt vaak gevraagd om sigaretten. Ook kinderen vragen om spullen en eten, maar minder storend dan in andere Franssprekende landen. Ook vragen ze soms om een 'livre', dat gebeurde ook eenmaal door een volwassen man.

[25-1-1997]

Aan het eind van de dag komen we in een licht glooiend gebied met gras. Een gedeelte is kennelijk zo slecht in de regentijd dat er heel veel sporen naast elkaar lopen, waarvan er maar een of twee bruikbaar zijn.

We kamperen op een met hoog gras begroeide vlakte. De truck rijdt daar eerst wat rondjes om het gras te pletten zodat we de tenten kunnen opzetten.