[6-9-1997]

We vertrekken dit keer niet met de truck, maar vliegen met Air Uzbekisten naar Tashkent, de hoofdstad van Oezbekistan. Bij aankomst in Tashkent voel je je gelijk ver van huis, het is hier anders. Onze eerste indruk is dat het geheel lijkt op een armoedige Westerse stad. In de hal van het vliegveld werkt, in tegenstelling tot Afrika, het meeste wel. Alles maakt alleen een vrij troosteloze indruk. Het is niet zozeer vervallen, maar gewoon nooit mooi geweest. De wanden en deuren zijn bekleed met plastic-fineer met houtmotief, de omhulsels van de TL-balken aan het plafond zijn van metaal, en ook verder ontbreekt ieder spoor van fantasie, smaak of creativiteit.

In het vliegtuig stopt een stewardess wat blikjes Heineken en een pak appelsap onderin haar aktetas, waarna ze de boel weer afdekt met wat persoonlijke spullen. Voor de reis hadden we al bericht gehad dat de vluchtprijs verhoogd moest worden vanwege de dollarkoers. Zou de drank voor de stewardess ook al doorberekend zijn?

Onze visa voor Oezbekistan moeten we ophalen op de luchthaven. Het kantoortje gaat pas zo’n twintig minuten nadat het vliegtuig geland is open, en wordt bemand door een man met een vreselijk ‘Ik-houd-niet-van-toeristen-die-een-visum-willen’ gezicht. Van Baobab krijgen we een stenciltje waarin de visumprocedure wordt uitgelegd en waarin we worden gemaand om vooral rustig en geduldig ten opzichte van de officials te blijven. Dat lukt K. (onze reisbegeleider) niet helemaal. Als de official tegen K. zegt dat het visum 45 dollar kost, wordt K. een beetje boos en ongeduldig. Vorige maand heeft hij maar 25 dollar voor hetzelfde visum betaald.
Ook hier werkt boos worden op vertegenwoordigers van het gezag averechts: de afhandeling verloopt traag en de prijs wordt niet naar beneden bijgesteld.
De immigratie wil, nadat we onze visa hebben ingevuld, nog een ingevuld formulier van ons. Nadeel daarbij is dat alles in het Russisch is. Gelukkig hebben we een voorbeeld.
Bij ‘В каку страну следует’ vullen we in ‘tourism’. Dat zal dus wel ‘doel van het bezoek’ zijn.
Bij ‘Оружне всякое и боелриласы’ en nog twee andere vragen ‘no’. Geen idee waarop we ‘no’ zeggen, maar het zal wel verstandiger zijn dan ‘yes’.

[6-9-1997]

Vanaf het vliegveld worden we met een grote bus naar het hotel gebracht, dat van buiten erg luxe, en van binnen een stuk minder oogt.
Hotel Tashkent beslaat een vol blok, een imposant gebouw. Reisleider K. waarschuwt echter dat het fraaie over is zodra je in de kamer bent. Dat valt nog mee, maar er zijn inderdaad wat slordige zaken: de deuren naar het kleine balkonnetje kunnen niet dicht (gelukkig kan alleen een geveltoerist het balkon van buitenaf bereiken), het bovenruitje van de badkamer is voor de helft verdwenen, de deurkruk is vervangen door een rafelig stukje touw en de leeslampjes werken niet.

[7-9-1997]

Foto: olietrein onderweg naar Samarkand.

Vandaag rijden we vanaf Tashkent naar Samarkand.
Het landschap is het eerste stuk vlak, later zien we wat bergen verschijnen. Als de weg door een kloof loopt, stopt de bus. Volgens de legende is de kloof ontstaan toen Tamerlane en zijn legers aankwamen. De bergen waren zo bang voor Tamerlane dat ze spontaan uiteenweken.
Tamerlane (afgeleid van Timur-the-lame, hij was kreupel) wilde heerser van de wereld worden, en dat is hem ook aardig gelukt. Zo rond 1400 had hij grote delen van Centraal-Azië, Perzië, Turkije en stukken India veroverd. Van zijn slachtoffers gebruikte hij de schedels om er bergen van te bouwen. Begrijpelijk dat echte bergen bang van hem waren.

[7-9-1997]

Foto: standbeeld Tamerlane in Samarkand.

Samarkand is één van de beroemdste steden van de zijderoute en door Tamerlane destijds als zijn hoofdstad gekozen. Reden dat hij nu sinds de onafhankelijkheid hier als nationale held vereerd wordt, bij gebrek aan een recentere held.

[7-9-1997]

De stad heeft heel veel mooie historische gebouwen die voor het overgrote deel erg mooi gerestaureerd zijn. Eén van de beroemdste plaatsen is het Registanplein met aan drie kanten schitterende blauwbetegelde medressen (koranscholen).

[7-9-1997]

’s Avonds hebben we op de binnenplaats van één van de medressen een zang- en dansvoorstelling. Eigenlijk is het meer een soort opera, en ook al verstaan we niets, de dramatische expressie is wel zodanig dat we het toch begrijpen. Het gaat over een jongen en meisje die erg verliefd zijn, maar alle problemen van de bouquetreeks op hun weg vinden. Gelukkig heeft het verhaal een happy-end. Tussen de actes door zien we nog het optreden van een vuurvreter die ook nog enge dingen doet als een koprol door glasscherven en liggen op een spijkerbed.
Na de tweede acte zien we een stukje poppenkast met een Oezbeekse Jan Klaassen en Katrijn. Alles bij elkaar een ontzettend leuke voorstelling, waarbij het enthousiasme van de zangers en dansers echt opvallend is. Ook de entourage, we zitten op matrasjes op grote houten bedden in zo’n schitterende medresse, is heel bijzonder.

Na de voorstelling eten we in een soort huiskamerrestaurant, opgezet door de kok (voormalig kok) van één van de grootste restaurants van de stad. Heel knus en ook erg lekker. Sinds de onafhankelijkheid komt dit soort particulier initiatief steeds meer van de grond.