Tweede rondzendbrief Zuid Amerika 2006
[verzonden op 11-8-2006 vanuit Chapada de dos Guiamaeres, Brazilië]
Hier weer wat nieuws van ons. We zitten inmiddels in Chapada de dos Guiamaeres nog steeds in Brazilië. Gisteren zijn we teruggekomen uit de Pantanal, waar het werkelijk fantastisch was. Voor ik vertel over de Pantanal, eerst iets anders.
Naar de dierentuin
Iedereen vraagt mij altijd hoe het toch lukt om met mijn (volkomen gebrek aan) richtingsgevoel overal in het buitenland te reizen. Het antwoord is simpel: Omdat er altijd en overal zulke vriendelijke mensen zijn, die je altijd helpen. Twee voorbeelden uit Cuiabá.
In Cuiabá willen we naar de dierentuin (met Pantanal dieren) en naar het museo de Indio, beide op het terrein van de universiteit. In de Lonely Planet staat waar de bus naar de universiteit stopt, en welk nummer we dan moeten hebben (406), maar je weet nooit of die informatie nog klopt. We beginnen op de genoemde bushalte. Daar zit een meisje met biologieboeken op haar schoot. Die weet vast waar de universiteit is. We vragen het haar, en ze antwoordt dat we goed staan en de 130 (denkt Rik) of de 113 (denk ik) moeten hebben. Samen met veel andere mensen blijven we rustig op de halte wachten. Op zeker moment knikt het meisje naar ons. De 103 komt eraan. Aan de chauffeur vragen we ´Zoo´? Dat helpt niet, dan ´museo de Indio´, ook dat helpt niet, tenslotte knikt de man bevestigend als we ´universitario´ proberen. Ook een andere passagier roept enthousiast dat we goed zitten en dat hij ook Spaans spreekt. Rik koopt een kaartje en we laten ons door de stad rijden. Na een tijdje begint de Spaans sprekende passagier naar buiten te wijzen, en ja hoor, er staat een bordje ´Universitario´. We stappen uit.
Op het universiteitsterrein staat geen bordje ´zoo´, geen bordje ´museo de Indio´en geen plattegrond, maar wel een bordje ´museo de Rondon´. Dat bordje volgen we maar, en komen dan uit bij het zwembad. Daar hebben we niets te zoeken. We lopen een willekeurig gebouw binnen en vragen aan iemand opnieuw naar de dierentuin. Hij loopt mee naar buiten en wijst de kant op die we moeten volgen en gebaart dat het een flink stuk is. We lopen die kant op, en na een poosje zien we een groenere omgeving dan de rest, en later ook kooien. De dierentuin hebben we gevonden!
Na de dierentuin vragen we op het terras waar we wat drinken naar het museum. Dat is bij het zwembad, en dat weten we inmiddels. We vinden weer alleen het zwembad, en vragen dus nu maar ergens naar het museum. Er wordt wat heen en weer geroepen tot er een vrouw is gevonden die wat Engels spreekt, en die loopt met ons mee, totdat we via de achteringang (het museum is eigenlijk dicht) in het museum staan. Samen met de beheerder, die ook een beetje Engels spreekt, en dat tijdens de
rondleiding steeds beter gaat doen, krijgen we van hun een privé rondleiding in het museum dat geen ´de Indio´ meer heet, maar ´Rondon´.
Het leuke is dat het plezier van hun afstraalt bij het vertellen van alles wat ze weten aan twee buitenlanders die speciaal hun museum willen zien.
Dat we de bushalte voor de terugweg vinden, tja dat heb ik te danken aan Rik!
Tweede excursie in de stad is naar drie musea op één plein vlakbij in een koloniaal gebouw. We staan voor een koloniaal uitziend gebouw, maar dat is uit 1907. Bovendien staat daarop ´Bibliotheca´, maar iets anders zien we niet, dus we gaan binnen vragen. Na één stumperend Spaans zinnetje, krijgen we een lang Portugees antwoord. Ook wijst de man naar boven, dus misschien is er een museum boven? Ik vraag en wijs ook naar boven. We worden binnengelaten en moeten even wachten, totdat er een dame komt die ons een uitgebreide rondleiding van meer dan een uur (in ratelend Portugees), door het hele mooie gebouw geeft. Ze hebben begrepen dat wij het gebouw wilden bezichtigen!. Ze zijn zo vereerd met ons bezoek dat we een prachtig fotoboek (vers van de pers) over de Pantanal krijgen met daarin geschreven ´Thanks for your visit`! Daar zijn we erg blij mee.
En oh ja, die musea? Die zijn ´under construction´, en voorlopig voor vijf jaar (!) gesloten. Wij hebben toch een leuke ochtend gehad.
Pantanal
Transpantainera
Dan nu de Pantanal. Eerst even over de Pantanal. Grenzend aan het meest zuidelijke deel van de Amazone ligt de enorme Pantanal. Het is een van de grootste wetland ecosystemen ter wereld met een oppervlakte van 140.000 km² (zo groot als Schotland en Ierland samen), maar relatief klein ten opzichte van de 6 miljoen km² van de Amazone.
Het grootste deel van de Pantanal ligt in Brazilië, maar het gebied strekt zich uit tot Bolivia en Paraguay. In feite is de Pantanal een zoetwaterdelta midden in het land. In het natte seizoen komen grote delen van het gebied onder water te staan, door aanvoer van de rivieren die het gebied voeden. Dit water zakt gedeeltelijk in de grond, maar het grootste deel verdampt, zodat in het droge seizoen nog steeds rivieren en poelen over zijn, maar het grootste deel van het gebied droog valt. Deze afwisseling van de waterstand en de jaarlijkse overstroming met voedselrijk (nutriëntenrijk) water is kenmerkend voor alles in de Pantanal. Het is niet correct om over één soort begroeiing in de Pantanal te praten. Naast de drijvende eilanden van waterplanten zijn er verschillende typen begroeiing, gebieden met bos en bomen (veel palmen), die groeien langs voedselrijke oevers die overstroomd worden, maar ´s winters droog blijven, gebieden met bos op een drogere ondergrond (net iets hogere gebieden), galerijbossen met bomen op verschillende hoogte, en echt droge gebieden met graslandsavanne en tenslotte echte moerassen.
Kaaiman wacht op vis.
Dit alles bij elkaar zorgt voor een enorm rijke flora en fauna, en een van de voordelen van het droge seizoen is dat de dieren zich concentreren in de nattere delen, en daardoor gemakkelijker te vinden zijn dan in het altijd dichte tropisch regenwoud. Het verschil tussen nat en droog seizoen is ongeveer 2 meter. Het droge seizoen (winter) loopt van juni tot oktober. Alhoewel we lezen dat de temperatuur kan zakken tot 8 graden als een koufront van Antarctica dit gebied bereikt, geloven we dat niet echt. Het is hier niet warm, niet erg warm, maar vreselijk warm. Voor het weer ga je hier niet heen, maar voor de rest wel.
Zonsondergang in Pantanal
En wat is dan die rest? De rest is overweldigend. We gaan met een groep van 7 man en een uitstekende gids vijf dagen rondkijken, en zien onvoorstelbaar veel. Al voordat we in het park zijn zien we de eerste Jabiru. Een jabiru is een hele grote ooievaar met een spanwijdte van 2,5 meter, tevens het symbool van de Pantanal. Later zien we hele groepen jabiru´s en andere soorten ooievaars. Verder zien we reigers, vier soorten ibissen en nog veel meer. Ik kan natuurlijk niet alles noemen (zou saai worden). Maar wat dachten jullie van de hyacinth Ara, de grootste ara die er bestaat met een lengte van 93 cm. Verder zien we tot drie keer toe een miereneter. De eerste zit boven in een boom, en lijkt zich weinig van ons aan te trekken. Hij klimt wat op en neer in de boom, eet eens wat, krabt zich hier en daar, en lijkt ons af en toe terug aan te kijken. Hij heeft zulke leuke oortjes.
Ook zien we bij een avondrit een heuse tapir!. Wie gelooft dat nou. Er zijn veel tapirs in De Pantanal, maar doorgaans zijn ze erg slim in het ontwijken van mensen die ze willen zien. De rest van alles wat we zien bewaren we tot we thuis zijn in de vorm van foto´s.
De dagindeling in de Pantanal wijkt af van normaal. ´s Morgens staan we om vijf uur (of eerder) op, en om half zes gaan we op pad, om het wakker worden mee te maken. Terug krijgen we ontbijt en daarna gaan we tot en uur of elf opnieuw op pad. Daarna gebeurt er (met uitzondering van de lunch met bonen en rijst) niets tot een uur of drie. Dan gaan we weer op pad totdat het helemaal donker is of zelfs later (bij een nachtwandeling). Om half acht ´s avonds zit het programma er dan op.
Het is duidelijk dat we hier vroeger naar bed gaan dan thuis. Bij uitzondering halen we 10 uur.
Chapada de dos Guiamaeres
Na vijf uitstekende Pantanal dagen zijn we gisteren weer teruggereden naar Cuiabá. Daar komen we om 6 uur aan, en flitsend snel worden we doorgebracht naar het busstation, zodat we om half 7 onderweg zijn naar Chapada de dos Guiamaeres. Ons diner hebben we al tussen de middag gekocht: broodjes met kaas, na alle bonen met rijst. Het feest van de broodjes is iets minder groot dan we dachten. De broodjes zijn zo droog als gort, en de kaas houdt het midden tussen kauwgum en rubber. Wie daarover zeurt moet niet op reis gaan. Per slot smaakt de yoghurt prima!.
Vandaag hebben we het eerste uitstapje hier gemaakt. Met de bus zijn we naar de watervallen in het park geweest. Volgende keer weer meer over dit park, waar we nog twee dagen blijven.
Na Chapada gaan we weer terug naar Cuiabá, en dan eerst naar Caceres (Brazilië), en van daaruit naar San Ignacio de Velasco in Bolivia, en van daaruit weer met een bus naar Santa Cruz (ook Bolivia).
Als er in Bolivia ook Internet is, horen jullie daar volgende keer meer over.