[26-12-1996, Buea]

Van Buea rijden we in één uur naar Douala. Bij de missie blijkt nu toch (beperkt) plaats te zijn. Het is nauwelijks een missiepost, maar weer een hotel compleet met terras, zwembad en eetmogelijkheden.

Chauffeur A besluit dat de truckwacht qua rooster gewoon door loopt, maar dat er in Douala geen activiteiten aan verbonden zijn. Dat zal later wel weer gehakketak opleveren met degenen die zich hierdoor gedupeerd voelen. Voor ons betekent het echter dat wij tweeën nu tijd hebben om vanuit Douala naar het Korup Park te gaan.

We vragen aan de Nederlandse Broeder Jan of hij iemand weet om voor ons op een veilige manier de trip naar het park te regelen. Hij raadt ons Fidèl aan, de vaste chauffeur voor de missie.

[26-12-1996, Douala]

Broeder Jan weet inderdaad een zeer betrouwbare chauffeur voor ons, alleen is die als wij de Broeder spreken even weg. Als de chauffeur opgetrommeld is, is Broeder Jan eerst zoek, dan lunchen en daarna rusten, maar om vier uur 's middags is iedereen present en we spreken af dat de chauffeur ons morgen, de 27e, om half negen afhaalt. Hij brengt ons dan naar Kumba, 135 km onderweg naar het park, en haalt ons de 31e daar weer op en brengt ons dan naar Kribi aan de kust. Vanaf Kumba is de weg slechter, hij kan daar niet rijden, dus vanaf Kumba gaan we met openbaar vervoer (bush taxi) verder.

Onprettige stad

Gezien de tijd die het geregel voor het park heeft gekost, kunnen we de rest van de dag in Douala niet veel doen en lopen we zo maar wat rond. De stad is zeer verwarrend, het heeft het drukke en luidruchtige van Afrikaanse steden, maar mist het gezellige en vrolijk rommelige van de overal elders aanwezige straatstalletjes en het echte straatleven. Wel heeft het de onaangename aspecten van de grote stad: je kijkt voortdurend over je schouder, houdt je hand op je knip en de mensen komen onvriendelijk over. Voor het eerst zien we een echte Benneton­winkel; zonder prijskaartjes aan de kleren.

Veiligheid

Kameroen is een onveilig land en de steden Douala en Yaoundé zijn daarbij het ergst. Op de kamer in de missie hangt een waarschuwing:

If you want to go out in the evening after 6 o'clock, or on Saturday and Sunday, it is wise to call for a taxi (through the day or night watch) which will collect you on the court-yard, take you to the place you want to go, and bring you back into the court-yard; this is to avoid unpleasant attacks.

Ook in de gangen van de missie hangen waarschuwingen: zowel overdag als 's avonds niets meenemen als je gaat wandelen. We hebben dan ook geen foto's van Douala.

Eten op de missie

We eten op de missie en het eten is perfect. We beginnen met soep met vermicelli en stokbrood, gevolgd door rijst, aardappels en diverse soorten vlees: kip, gehakt - heerlijk gekruid en waarschijnlijk lamsgehakt - en overheerlijke kalfstong. Alles ook nog met heerlijke saus erbij. Bovendien staat er rode wijn op tafel en is er een toetje: watermeloen, bananen en heerlijk smakende kaas. We eten al die tijd alleen maar 'la vache qui rit'-blokjes smeerkaas, dus smakelijke kaas is echt feest.
Ook de kamers bij de missie zijn prima: bedden met hele schone lakens, schone douches en toiletten, airco op de kamer en - en dat hebben we nog nooit meegemaakt - een schone handdoek per persoon. Bovendien is er een zwembad, niet op de kamer, maar buiten. 's Avonds zitten we volledig tevreden op de kamer genietend van al het schone om ons heen en nagenietend van zwembad, eten en wijn. Ik moet toegeven dat je voor al deze goede dingen niet naar Afrika hoeft te gaan, maar toch vinden we het alle twee feest op tweede kerstdag.

[27-12-1996]

Vandaag zijn we met de chauffeur die Fidèl heet en inderdaad heel vriendelijk en behulpzaam is, op pad gegaan. Speciaal voor ons is de auto van binnen en buiten gepoetst. Een deel van de weg kennen we al, omdat we die al vanaf Buea naar Douala hebben gereden. De eerste stop is de benzinepomp, waar wij voor de heenreis de benzine betalen, maar waar we wel meteen een kopje koffie krijgen. De tweede stop is even buiten Douala, waar Fidèl zijn taxinummer en tarievenblad afplakt, hij mag buiten de stad geen passagiers oppikken. De derde en alle daarop volgende stops zijn politiestops. Met de truck komen we daar altijd snel langs, maar nu moet elke keer het paspoort en het visum getoond worden. Zoals het hoort krijgen we onderweg ook een lekke band, die Fidél wonderlijk vlug verwisselt en die even later bij een bandenplakker langs de weg gemaakt wordt.

Een van de politieposten, waar één man 'Praying together' zit te lezen en de ander whisky zit te drinken, weet er ook nog een boete uit te slepen. We zijn in een andere provincie en de tarievenkaart is fout afgeplakt. Hij is één keer diagonaal afgeplakt, maar het moet in kruisvorm. Fidèl is behoorlijk kwaad over de boete, en terecht.

Van Kumba naar Ekondo Titi

Al met al zijn we om kwart over twaalf in Kumba waar we eerst naar de bank willen om ons uitstapje te kunnen betalen. De bank is open en neemt ook nog travellercheques aan, wat gezien onze eerdere ervaringen twee wonderen tegelijk zijn. Fidél informeert in de tussentijd naar de prijs en vertrekplaats van de bushtaxi's richting park. Rik en Fidèl gaan samen kijken of wij de 30e bij de missie in Kumba kunnen slapen, terwijl ik wacht op de geldtransactie bij de bank. We kunnen niet bij de missie, maar regelen een ander hotel en gaan vervolgens naar het chaotische busstation.
We moeten eerst met een taxi naar Ekondo Titi en daar overstappen naar Mundemba. De taxi vertrekt zodra hij vol is en vol is heel vol in Afrika: vier volwassenen op de achterbank en wij samen op de voorstoel. Na een uurtje moet er nog een oud omaatje mee, die gelukkig heel klein en tenger is. Oude mensen worden hier met respect behandeld. Oma mag op de chauffeursstoel zitten, de chauffeur schuift gewoon een beetje opzij. Onderweg tot aan Ekondo Titi hebben we minstens acht politie- en stadscontroles, waarbij wij vrijwel steeds ons paspoort en soms zelfs ons vaccinatieboekje moeten laten zien en de andere passagiers hun identiteitsbewijs. Eigenlijk verwacht ik dat ze ook wel willen weten of ik m'n tanden wel gepoetst heb!
Bij navraag vertelt de chauffeur dat er altijd zoveel controles zijn en dat het niet door ons, als enige blanken, komt. We zitten in het grensgebied met Nigeria en dat is de reden. Ook een buskaartje kopen zonder paspoort is onmogelijk.

Van Ekondo Titi naar Mundemba

Om tegen vieren zijn we in Ekondo Titi van waaruit we dan gelukkig nog dezelfde dag verder kunnen reizen. Eerst proberen ze ons samen in een auto te praten, we moeten dan 'gewoon' voor alle zes de passagiers betalen, maar later is er toch een reguliere taxi, zij het met erg, heel erg veel bagage. De achterklep moet omhoog geduwd worden om alles mee te krijgen. Onze bagage staat dan nog steeds naast de auto. Wij zien echter een bergplaats over het hoofd: doordat de achterklep open staat, ontstaat er laadruimte tussen de achterruit en de achterklep en daar komt onze bagage samen met het reservewiel. De weg naar Mundemba is ontzettend slecht, soms zijn er alleen maar heel grote keien en de achterbank is hard en niet breed genoeg voor ons vieren, maar toch komen we met de bagage om half zeven in Mundemba aan. Voor de zekerheid hebben we het rugzakje met de fototoestellen maar niet achterop gebonden.
Onderweg naar Mundemba zien we een grote leguaan oversteken. De chauffeur geeft vol gas en stuurt vol enthousiasme op het beest af, aangemoedigd door de passagiers. Hij heeft hem gelukkig niet geraakt!

[27-12-1996]

In Mundemba roepen ze bij het eindpunt van de bus gelijk 'welcome' en willen ze weten waar we naar toe willen. We weten dankzij de Lonely Planet wel een naam van een hotel, maar niet waar het is. Als iemand ons voor 500 CFA's (fl 1,70) daar naar toe wil brengen accepteren we dat dan ook. Het tweetal, chauffeur en bagageman, is uitermate vriendelijk, vertelt dat er alleen aardige mensen zijn in Mundemba en zet ons keurig bij het hotel af. Ze proberen van de hotelbaas een biertje te krijgen, ze hebben hem immers klanten gebracht. De baas ziet daar het redelijke van in en zegt tegen Rik: 'Ik geef ze allebei een biertje.' Waarop Rik zegt: 'En ik moet de biertjes betalen?'. Ja, dat is de bedoeling. 'Het is Kerstmis', roept een van de twee. We moeten allebei zo lachen om de manier waarop het gaat, ze mogen hun biertje hebben.

[28-12-1996]

We kunnen voor twee dagen een gids regelen voor Korup National Park, een primair tropisch regenwoud en werkelijk schitterend. Omdat we de gids voor ons tweeën hebben, kan ik alles vragen wat ik wil en de gids vindt het ook leuk om zelf veel te vertellen. Van te voren heeft onze gids eten gekocht voor de twee dagen, wat onze drager samen met onze tas met gemak op zijn hoofd meedraagt. Het inhuren van een drager klinkt wel decadent, maar met 100% luchtvochtigheid en de temperatuur van hier presteer je een stuk minder dan normaal. Alles bij elkaar met water, eten en overnachtingsspullen, heb je best veel bij je, daarnaast zijn de dragers ook blij dat ze werk en goed eten hebben.

De tocht door het regenwoud is geweldig, maar nauwelijks in een brief weer te geven, tenzij je een getalenteerd schrijver bent. Het heel dichte groen, overal de lianen, de heel dikke, enorm hoge bomen, alle geluiden - de cicaden maken het meeste herrie van alles - en het vochtige klamme weer, het is enorm om daar zomaar rond te lopen. We overnachten ook in het park, waarbij onze gids erop staat dat hij ons eten maakt dat bestaat uit rijst, tomatensaus en haring in tomatensaus. Hij zit er wel over in dat er te weinig borden en geen mokken zijn. Maar wij kunnen best samen van één bordje eten en van een lege fles mineraalwater maakt de gids, die Chief Jozef heet, mokjes. 's Avonds om zes uur is het donker, maar dan ook echt heel donker, tot negen uur zitten we buiten na te praten en te genieten van alles om ons heen. De enige lichtjes die we hebben zijn van de vuurvliegjes, onze zaklantaarns die hier absoluut onmisbaar zijn en een kaars van Chief Jozef.

[28-12-1996]

De tweede dag spreken we af om vroeg op te staan, omdat we dan kans hebben dat we apen zien. Aangezien je toch binnen vijf minuten volledig doorweekt bent hier, heeft het weinig zin om schone kleren aan te doen, alles is zo weer vies. Toch is het even doorzetten als je 's morgens weer je shirt aan moet dat nog nat is van het zweet van gisteren. In plaats van het rondje voor het ontbijt dat wij in gedachten hadden, sjouwt Chief Jozef drie uur lang heuvel op, heuvel af met ons rond, en we zien tot twee keer toe apen: eerst de red-tailed monkey daarna de white nose monkey; allebei kleine apensoorten. We horen ook nog de makaby. Het dominante mannetje van de groep gaat enorm te keer om de rest van de groep te waarschuwen dat er gevaar - wij dus - dreigt. Terug op ons kamp zijn we best toe aan ons ontbijt van wit brood met thee en water met maggiblokje om het zout aan te vullen. Daarna trekken we voor de tweede keer die dag ons natte shirt aan en lopen terug naar het begin van het park. De toegang tot het park bestaat uit een 120 meter lange hangbrug met aan één kant een steile ladder van negen meter en aan de andere kant één van elf meter, niet echt leuk als je hoogtevrees hebt, maar Rik gaat er, zij het met knikkende knieën, wel over!

Terug in Mundemba

Terug uit het park worden we afgezet in het hotel, waar we de kleren op de vloer te drogen leggen. Na twee dagen twintig kilometer lopen komt er van ons allebei een ongelofelijke gore lucht af, dus de douche is erg welkom. Net als het enorme bord eten en de twee grote flessen bier per persoon. Na al dit goeds vallen we om tien uur 's avonds als een blok in slaap.

[30-12-1996 t/m 1-1-1997]

Vanaf het Korup Park reizen we in twee dagen terug naar Kribi. De eerste dag van het park (Mundem­ba) naar Kumba met openbaar vervoer. Het openbaar vervoer bestaat hier uit personenauto's die vertrekken als er voldoende (zes) passagiers voor de bestemming zijn. Je zit dus standaard met vier volwassenen achterin en drie, de chauffeur inbegrepen, voorin.
We overnachten in Kumba, waar we de hotelkamer delen met een hagedis, een muisje en een kakkerlak. We snappen inmiddels waarom de bedden hier niet tegen de muur staan, de beesten kunnen dan niet van de muur in je bed vallen, alhoewel de muis ook over de muur kan lopen. Bij vertrek strooi ik onze koekkruimels op de vloer, hoort wel niet, maar dan heeft de muis ook een leuk oud en nieuw.

Wij worden in Kumba keurig op tijd opgehaald door onze taxichauffeur uit Douala, Fidèl, die ons naar Kribi brengt, waar de truck en een groot deel van de groep is. Oud en nieuw vieren we niet echt spectaculair, we luisteren naar het bandje van Youp van 't Hek met de oudejaars-conference van vorig jaar. X heeft wat vuurwerk, maar eigenlijk is iedereen blij als we naar bed kunnen. Zo laat blijven we nooit meer op.

Op Nieuwjaarsdag houdt iedereen een luie dag; wij zitten in de schaduw bij de waterval die op 200 meter van de tenten is. De camping in Kribi stelt niets voor, er is niet eens een toilet: 'Ga maar daar langs de weg de struiken in, of op het strand'.

Verdere route?

Er is vanuit Douala al naar Ashraf gefaxt over de verdere route. Eigenaar Erik is echter tot 6 januari niet te bereiken, zodat er niets definitief besloten kan worden.

[2-1-1997]

Vandaag vertrekken we naar Yaoundé (hoofdstad Kameroen) en verder is het reisplan erg onzeker. Van steeds meer mensen horen we dat zowel de Centraal Afrikaanse Republiek (CAR) als Zaïre dicht zitten. Een Duits stel dat al twaalf jaar lang vier maanden per jaar in Afrika reist, is bij de grens met CAR gestrand en ook andere berichten zijn niet optimistisch. Alternatieven zijn moeilijk. Terug naar Nigeria kan niet, want als buitenlanders krijgen we geen visum. Via Gabon, Congo en Angola is ook bijna onmogelijk in verband met de regentijd en de wachttijd voor een visum. Wij kunnen nog wel ergens heen vliegen, maar Bertus onze truck niet. Inmiddels is er gefaxt met de reisorganisatie, we wachten maar even hun berichten af, gaan morgen naar de ambassade van CAR en zien dan wel verder. Op dit moment denken we dat de kans dat we onze reis volgens plan voort kunnen zetten vrij klein is.

Vrijwel de gehele weg naar Yaoundé hebben we bos aan beide zijden. We zien een man langs de weg met een krokodil; voor de verkoop?

[2-1-1997]

Ons geplande hotel in Yaoundé, Hotel Ideal, ziet er keurig uit - Afrikaans keurig - en de zes personen die rechtstreeks van Douala naar Yaoundé zijn gegaan, logeren er al, maar voor ons is geen plek.

Wij wijken uit naar Hotel Afrique, waar ze de kamers per uur blijken te verhuren. We mogen wel een nacht overblijven, maar alleen als iedereen in z'n eentje op een kamer met een tweepersoonsbed gaat. Na enig aandringen mogen stellen toch samen op een kamer. Voordeel is wel dat iedereen een eigen badkamer heeft; je kan je klanten moeilijk de gang opsturen.
's Middags klopt er klandizie aan bij X, 23 jaar en ons jongste groepslid. Ze roept heel hard 'Opzouten, Hollandse'. Misschien wel geen perfect Frans, maar de boodschap komt wel over.

Het hotel en onze kamer zijn ongelofelijk vies. Het stikt hier van de muggen en om de klamboe op te kunnen hangen, moet het bed een kwart slag gedraaid. De vloer die dan vrijkomt is wel zo smerig. We houden de wandelschoenen maar aan in de kamer. Het laken op het bed is schoon, maar het bed stinkt. Gelukkig kunnen we in onze eigen lakenzakken op het laken schoon slapen.

[3-1-1997]

Gisteren hebben we echt perplex gestaan. Ik ging even naar de kamer, alleen, en er liep iemand met me mee die zei 'Je veut prendre quelque chose', naar mijn idee 'ik wil iets meenemen'. Dat leek me geen goed idee, het was per slot onze kamer. Wat ik ook deed of zei de man bleef volhouden, dus kamer niet ingegaan en op slot gedraaid en Rik er maar bij gehaald. Gedrieën naar binnen gestapt, misschien wilde hij alleen maar closetpapier of zeep controleren, want over die dingen had hij het. Tot onze verbijstering tilt de man de matras van ons bed op en pakt een klein plastic tasje en twee notitieboekjes of een portefeuille onder ons bed vandaan. Vervolgens loopt hij naar het hoofdeinde, tilt ook daar de matras op en haalt er een half stukje zeep vandaan! Tevreden verlaat hij daarna de kamer, hij hoort kennelijk wel bij het hotel, maar dit gaat toch echt je verstand te boven! C'est l'Afrique!!

[3-1-1997]

Vandaag hebben we een rondje postkantoor, EMS, bank en boodschappen gedaan, daarna zijn we nog naar het museum geweest.

Het museum is een groot klaslokaal maar wel met heel bijzondere maskers, beelden en staffen van koningen. De gids is ook uniek, hij is een grage verteller maar geeft ook aanschouwelijk onderwijs. Er staat een mooi uitgevoerd antiek spel, dat nog het meest op backgammon lijkt, bestaande uit een schaal met holten met steentjes erin. Met die steentjes spelen de twee spelers om beurten. De gids gaat op een tentoongestelde zetel achter het bord zitten en nodigt iemand van de groep uit aan de andere kant en al spelend legt hij het spel uit. Wij kijken eveneens gezeten op de museumstukken toe. Na afloop spelen mensen van de groep nog een spelletje. De hulp van de gids kan er tijdens de rondleiding maar niet genoeg van krijgen om bij een bronzen beeld uit te leggen wat de gecastreerde slaven die de troon met de koning erop dragen, missen ten opzichte van de koning.

Yaoundé is op zich een mooie stad, maar je moet weer wel goed opletten. In het donker moet je zeker oppassen, maar ook overdag. We gaan daarom ook met een grote groep naar de bank om geld te halen en 's avonds uit eten. Zo met zijn allen hebben we nergens last van.

[4-1-1997]

Eigenlijk zitten we nu vast in Yaoundé in afwachting van hoe we verder gaan. Gisteren is definitief besloten dat de geplande route niet doorgaat. We zouden dan eerst de CAR door en daarna Zaïre en Oeganda. We zouden dan door het noordoosten van Zaïre moeten en dat is op dit moment onmogelijk. Aan de oostkust komen we op onze geplande route tussen de Tutsi-rebellen. Gaan we verder noordelijk komen we in het grensgebied bij Soedan te dicht bij de Soedanese rebellen en de grens met Oeganda kunnen we niet over vanwege de Oegandese rebellen. Op dit moment is dat het enige wat echt duidelijk is.

Alternatieven

Het alternatief dat nu de meeste kans heeft om door te gaan is een alternatieve route over land door Gabon, Congo en Zaïre naar Zambia en dan via Tanzania naar Kenia. Het oorspronkelijke stuk door Zaïre van 1500 km wordt dan verlengd tot 3000 km. Een echt onverdeeld succes vinden we het niet. In Gabon dat rond de evenaar ligt, is de regenkans nu 100%, en ook in Zaïre zitten we, nu we zuidelijker langs gaan zeker in de regentijd die we mogelijk in het Noorden voor hadden kunnen blijven.
De schatting is dat we over het stuk tot aan Nairobi nu ook twee weken langer gaan doen. In plaats van de oorspronkelijke zes weken blubber, regen, slechte wegen, vastzitten in de modder en doorlopende vochtige hitte wordt dat dus nu tien à twaalf weken. Of dit alternatief doorgaat hangt af van de beslissing van de reisorganisatie in Amsterdam, en van het feit of delen van de route begaanbaar zijn wat we nu nog niet weten. Geen enkele overland-truck heeft deze route gereden.
De berggorilla’s in de Ruwenzori Mountains en Lake Victoria zullen we definitief missen.

Het enige andere alternatief is over Zaïre heen vliegen, waarschijnlijk naar Nairobi, en daar met kleine busjes verder. Bertus zou dan verscheept moeten worden. Dit alternatief is nog niet echt uitgewerkt.

Als het eerste alternatief doorgaat, zullen we ook door Kinshasa moeten. Yaoundé en Douala zijn al niet echt veilige steden, maar Kinshasa is nog veel erger. Volgens de Lonely Planet krijgen op een schaal van één tot tien Douala en Yaoundé allebei een drie voor veiligheid, Kinshasa valt ver buiten welke schaal dan ook. Het scheelt natuurlijk wel dat we er alleen doorheen rijden, we gaan er niet stoppen om te overnachten of iets te regelen.

[4-1-1997]

Uit een 'vriendenbrief':
Ter illustratie heb ik een kopie van de veiligheidsvoorschriften van de Nederlandse ambassade voor Yaoundé bij de brief gedaan. Als je hem gelezen hebt, zul je begrijpen waarom ik hem wel aan jou stuur, maar niet bij de rondzendbrief doe. De familie zou tot we terug zijn slapeloze nachten hebben. Zelf hebben we hier tot nu toe geen echte nare dingen meegemaakt. We gaan bij voorkeur met wat meer mensen op stap, en ‘s avonds blijven we bij het hotel. Wel hebben ze in de stad geprobeerd om Riks portemonnee te rollen. Eén man kwam vlak achter hem staan, en één ging echt heel strak voorlangs, maar het is ze niet gelukt. Verder hebben ze hier een enveloppentruc. Ze gooien een envelop op de grond, waar je door het venster een biljet ziet zitten, en vestigen daar je aandacht op. De opzet is dat je afgeleid wordt, bukt om de envelop op te rapen, en in de tussentijd wordt dan je zak gerold. Het zwakke van de truc is dat er in ongeveer tien minuten vier keer een envelopje voor ons voeten werd gegooid, waardoor het wel erg op gaat vallen. De sfeer in de stad is ook niet echt prettig, mensen zijn onvriendelijk, zeker tegen blanken.
Afgelopen nacht hoorde ik schoten buiten, dat dacht ik tenminste, en vlakbij, met Rik die in de truck sliep vanwege truckwacht, niet echt aangenaam. Na vier schoten gaan kijken, maar het was niet op de binnenplaats van het hotel. Volgens Rik is het meest waarschijnlijke dat iemand een alarmpistool afschoot, omdat de mensen op straat er eigenlijk niet op reageerden.

Letterlijke tekst veiligheidsvoorschriften

AMBASSADE VAN HET KONINKRIJK DER NEDERLANDEN TE YAOUNDÉ

VEILIGHEIDSADVIEZEN

WONING

• Indien U onraad in huis hoort, ga daar dan niet op af maar roep onmiddellijk per telefoon hulp in.
• Als U buiten schoten hoort blijf dan binnen en ga niet voor het raam staan.

AUTO

• Houdt tijdens het rijden portieren op slot en de raampjes dicht.
• Houdt huissleutels aan een andere sleutelring dan de autosleutels.
• Indien op de route voor U ongeregeldheden zijn als tumult, achtervolgingen, getrokken wapens of bedreigende groepen, wees dan niet nieuwsgierig maar keer zo snel mogelijk om en rijdt weg. Neem eventueel een andere route of probeer met kantoor of thuis te telefoneren om te informeren of er verdere veiligheidsmaatregelen van toepassing zijn.
• Parkeer de auto buitenshuis zoveel mogelijk op bewaakte parkeerterreinen (Score, Tigre, banken, hotels, e.d.).
• Kijk vaak in de achteruitkijkspiegel en pas op voor achtervolgers, die soms onverlicht rijden, vooral vlak bij huis.
• Bij thuiskomst met de auto op straat blijven staan tot de waker het hek heeft geopend, zodat U niet kunt worden klemgereden tussen straat en hek, en let hierbij op of de waker al dan niet onder bedreiging staat.
• Zorg ervoor dat U van tevoren weet waar Uw bestemming is, zodat U niet onderweg naar de weg hoeft te vragen.
• Laat nimmer onbekenden meerijden of U de weg wijzen.
• Indien U bij avond Uw bestemming niet rechtstreeks weet te vinden blijf dan thuis.
• Indien U bij het in- of uitstappen gewapenderhand wordt bedreigd, stribbel dan in het geheel niet tegen. Geef desgevraagd Uw auto, geld en goed af, dan heeft U de beste kans om in ieder geval Uw leven te kunnen sparen.
• Rijd in geval van achtervolging nooit naar huis, maar naar politie of gendarmerie. (Oriënteert U zich eens waar deze zich bevinden)
• Let bij het naderen van Uw huis op verdachte auto’s en personen in de omgeving.

VOETGANGERS

• Draag geen zichtbaar interessante dingen mee als sieraden, mooie horloges en zonnebrillen, aktentassen, portefeuilles, paspoort en geld.

ALGEMEEN

• Als ergens wordt geschoten ga dan niet kijken, maar probeer weg te komen.
• Bevindt U zich tussen schietende partijen, ga dan plat liggen.

Yaoundé, februari 1996

[5-1-1997, Yaoundé]

Er worden alvast maatregelen verordonneerd om na goedkeuring zo snel mogelijk met de alternatieve route te kunnen starten:

• geld wisselen voor visa voor Gabon en Congo.
• bulkvoorraden aanvullen.
• extra voorraad geneesmiddelen regelen per persoon.
• souvenirs naar Nederland sturen zodat die niet kunnen wordne aangemerkt als waardevol antiek (wat ze zeker niet zijn).

[6-1-1997, Yaoundé]

Ashraf geeft nu in principe toestemming voor de alternatieve route, zij het dat in Brazzaville nog wel een definitieve afstemming moet plaatsvinden. Morgen gaan we naar Douala om daar dingen te regelen de tijd te overbruggen. De herstart van de reis wordt nu ingeschat op 13 of 14 januari.

We gaan nu via Gabon en Congo naar Brazzaville, dan via Kinshasa naar Zaïre en steken dan door naar het zuidoosten van Zaïre (Lubumbashi) en daar naar Zambia. Via Zambia en Tanzania gaan we dan naar Nairobi. De CAR en Oeganda slaan we dus over.
De reisroute wordt nu een stuk langer, het stuk door het binnenland van Zaïre is ook voor de chauffeurs en de reisorganisatie onbekend. Het enige wat we zeker weten is dat het er nat is, want we zijn er in de regentijd en dat de wegen, zeker in de regentijd, slecht zijn. We verwachten dan ook dat we twee weken later in Nairobi aan zullen komen dan gepland, we hebben nu al een week vertraging in verband met het regelen van de visa voor Gabon en Congo, de truck in orde maken, enzovoort.

[7-1-1997]

Terug naar Douala. We gaan weer logeren bij de missie daar, met schone kamers, douches, bedden, het zwembad en het goede eten. We moeten nu wachten op de ambassade van Gabon, die moeten van Libreville (hoofdstad) toestemming krijgen om aan onze visa te beginnen en dat duurt zeker tot vrijdag, maar waarschijnlijk tot maandag (de 13e). In de tussentijd zitten we in Douala veel prettiger en de rest van het regelwerk kan ook vanuit daar gedaan worden.

[8-1-1997, Douala]

's Ochtends bespreken we wat er allemaal geregeld moet worden, en wie wat gaat doen. Alle souvenirs moeten uit de truck, we moeten voor veel weken eten mee. We moeten inventariseren wat er aan eten is, en we moeten eten, vooral basisvoedsel: melkpoeder, pasta, rijst, groenten in blik, broodbeleg, wc-papier, inkopen. Het wc-papier is de enige uitzondering, dat nemen we niet mee om op te eten. Voor de truck moeten dingen aangeschaft worden, o.a. balken om bruggen die we over moeten te verstevigen, of om kuilen in de weg op te vullen als ze te diep zijn. We moeten extra hamers hebben, want we kunnen niet meer zonder buitentent en extra grondzeil, want het grondzeil van de tent houdt niets of weinig tegen, en nog veel meer.

Ook over deze inkopen is er weer veel discussie. Er is in eerste instantie uit Nederland een onwaarschijnlijke hoeveelheid toiletpapier meegenomen en die was binnen de kortste tijd op. Ook het onderweg ingekochte papier verdwijnt als sneeuw voor de zon. Toch wil men niet meer dan 48 rol aanschaffen (voor waarschijnlijk 6 weken met 20 mensen en een redelijke kans op darmklachten). Een extra tray-tje mayonaise daarentegen is geen enkel bezwaar.

Hollandse Kaas

We zien een onwaarschijnlijk reclamebord bij een klein winkeltje, dat verder vrijwel niets heeft. Wat kondigt het bord, dat eigenlijk geen bord is, maar een met een krijtje op de deur geschreven mededeling, aan: Te koop: Hollandse Kaas, 100 francs (=CFA, 33 ct) per plak. Op verzoek toont de jongen die de winkel runt ons een stevige Nederlands uitziende kaas. De plak die we kopen smaakt uitstekend: extra belegen, mogelijk niet-Nederlands, maar Zwitsers, en zou je in Nederland absoluut niet voor dat bedrag krijgen. Een met Nederland vergelijkbaar broodje kaas kost ons vijftig cent! Waar hij de kaas vandaan haalt is een raadsel, als we al in luxe supermarkten fatsoenlijke kaas zien, vragen ze daar goudgeld voor (fl 10,- voor een half pond).

[8-1-1997, Douala]

Vanmiddag zijn we bij de apotheek langs geweest. We hadden al een aardig pakket bij ons vanuit Nederland, maar in Zaïre zit je echt verstoken van alle medische hulpmiddelen, en wel in de vochtige tropen met grotere kans op ziekte.

Wat hebben wij zoal aangeschaft: één kuur halfan per persoon, voor als we een ernstige malaria-aanval krijgen. In Nederland alleen te koop op recept, nadat er een hartfilmpje is gemaakt, hier direct bij de apotheek te krijgen. We vertrouwen er maar op dat we geen zwak hart hebben.
Een familiefles betadine om wondjes die straks onmiddellijk gaan infecteren, te ontsmetten. Verder nog veel meer tegen tropische zweren waar iedereen mee dreigt: extra steriele gaasjes, extra tape om de gaasjes vast te plakken, heel breed tape dat over wond en gaasjes kan. Als dat allemaal nog niet helpt, hebben we ook nog waterstofperoxide om wonden te ontsmetten. We hadden al een tubetje met anti-bacteriële zalf om ontsteking te voorkomen.
Verder moeten we ook extra waterzuiveringstabletten of druppels hebben, maar die hebben we nog niet kunnen vinden. We hebben onszelf ook nog een zaklantaarn cadeau gedaan. Eén van de twee had het begeven, en één zaklantaarn voor Zaïre vinden we te riskant.

Ik hoop maar dat we niet al te veel van de spullen opgebruiken!

[9-1-1997, Douala]

We gaan met Broeder Jan naar de groothandel die ook aan de missie levert om de voorraden voor de truck te kopen.

Ook vandaag gaan we voor ontbijt, lunch en diner bij Alain, onze kaasboer, langs. Als de winkel waar we steeds brood halen dan ook nog warm net vers gebakken bruin brood heeft, is de maaltijd echt een compleet feest.
We doen trouwens meer boodschappen bij de kaasboer. Hij verkoopt broodjes chocopasta. De chocopasta komt uit emmers van drieënhalve kilo en dat kunnen wij in Zaïre ook best gebruiken. We willen twee emmers, maar zoveel heeft hij niet in voorraad. Met een brommertaxi gaat hij ze voor ons halen, wij wachten voor het winkeltje. Met een kruk met een stok erover geeft hij aan, dat zijn winkeltje even dicht is. De klanten die in de tussentijd komen zijn niet in het minst verbaasd dat de winkel zomaar even dicht is. Het geld voor de chocopasta en de brommertaxi moeten we bij voorbaat meegeven. Zo groot zijn hier de reserves niet.

[10 en 11-1-1997, Douala]

Extra wc-papier

Het extra wc-papier dat we nog in de truck kwijt kunnen, kopen we ook bij hem. Ook die moet hij apart halen, 36 rollen van 250 CFA is voor hem een diepte-investering, hij heeft er vier in zijn winkeltje. We laten geld achter en de volgende dag kunnen we de bestelling ophalen. Met de berekening gebeurt iets zeer merkwaardigs. Zelf kan hij absoluut niet rekenen. Een paar boodschappen optellen en daarna wisselgeld uitrekenen kost hem zeker tien minuten en veel zweetdruppeltjes.
Voor de 36 rollen heeft hij zelf 9500 CFA betaald (terwijl 36 x 250 toch echt 9000 is). De groothandel heeft hem verteld dat dat komt omdat het er zoveel zijn en dat is nou eenmaal duurder. Verder was de taxi 500 CFA. Totaal dus 10.000. Daarna vraagt hij voorzichtig of hij nou wat voor de moeite krijgt, hij is toch voor ons op pad geweest en heeft zijn best gedaan. Aangezien wij denken dat niet hij maar de groothandel de oplichter is, geven we hem nog maar 500 CFA voor de moeite. Hij is helemaal opgelucht en wij weten nu hoe het komt dat 36 x 250 = 10.500 in Afrika. Hier leer je nog eens rekenen.

[12-1-1997]

Weer terug naar Yaoundé, waar weer geen plek is in het Idéal Hotel, zodat we weer in Hotel Afrique terechtkomen. Wij weigeren om daar dezelfde kamer als de vorige keer te nemen. De chauffeurs vinden dat maar flauwekul: 'Alle bedden stinken'. Zelf hebben ze een wel echte hotelkamer geregeld op de eerste verdieping, terwijl de anderen niet moeten zeuren over de 'uur-kamers' beneden.

Bij één van de roadblocks vandaag ziet een militair dat onze chauffeur een vrouw is. Naar de passagiers maakt hij een gebaar van borsten, aan een stuur draaien, gevolgd door een afkeurend nee-geschud.

[13-1-1997]

Voor de zoveelste keer naar het postkantoor om te kijken of onze pakjes uit Nederland (o.a. met een vogelgids) nu wel te vinden zijn. Ook vandaag niet, terwijl we ook zelf nog stiekem in het magazijn hebben gekeken.