Wereldreis, Afrika: brief 7

[8 december 1996]

De zesde brief is nog niet op de post, dat kan of pas in Kameroen en misschien in Kano (Nigeria) via een verzenddienst. De post is Nigeria heeft geen zin (onbetrouwbaar).

Grens Benin - Nigeria

Gisteren hebben we de grens Benin - Nigeria gepasseerd, wat de nodige tijd heeft gekost. Nigeria staat tamelijk slecht aangeschreven. Lagos, de hoofdstad, is tamelijk gevaarlijk, daar komen we ook niet. Het land heeft behoorlijk veel coups te verwerken gehad en ondanks de olie ziet het land er uit als een land in verval. Daarnaast is het een van de dichtstbevolkte landen. De wegen zijn hier tot nu toe goed (keurig geasfalteerd), maar er is veel verkeer waarbij het recht van de sterkste geldt. Ook hier is veel corruptie en de naira (de munteenheid) is niet stabiel.
Vanaf Accra is het landschap steeds een vrij open grasland-landschap met af en toe stukken bamboebos en tamelijk vlak. De kuststrook bij Togo was mooi (mooie baaien) met veel tuintjes die goed onderhouden worden. Benin en het eerste stuk Nigeria is ook weer het grassige landschap met af en toe bos. De vegetatie wordt hier vaak aangestoken om zo via de as weer voedingsstoffen in de grond te krijgen (geen echt efficiënte manier, maar kunstmest is te duur). Daarna komt dan, als de grond niet direct bebouwd wordt, het gras ervoor in de plaats.

De grens met Nigeria heeft de nodige tijd gekost. Er zat nu ook een gezondheidsinspectie bij, waarbij erg veel nadruk werd gelegd op de hygiëne en of we allemaal wel gezond waren. Nadat alle luiken open waren geweest, wilde de gezondheidsman weten of we ook een bezem hadden. Nadat hij het stoffer en blik had gezien was hij tevreden. Sommige dingen begrijp je echt niet.
Ook de E.H.B.O.-kist is zorgvuldig geïnspecteerd, ze waren erg geïnteresseerd in medicijnen, met de duidelijke hoop dat er iets aan pepmiddelen voor hun overschoot. Maar ja, in zo'n situatie hebben we alleen maar aspirine.
Na drieënhalf uur waren we door de grens wat voor die grens best snel is. In de tussentijd valt er genoeg te zien, er wordt van alles verkocht (literflessen cola, sinaasappels, bananenchips (heel lekker), een soort koekbrokjes, biscuitjes). Verder komt er van alles langs: een auto waarin voorin iemand op een trompet zit te blazen, omdat achterin een belangrijk iemand zit. Ook loopt er een man rond die duidelijk gestudeerd heeft en die mooie Engelse volzinnen produceert over het belang van educatie voor de opbouw van een natie en over logica en tautologieën, maar die toch verder volledig ontspoord is, hij herhaalt zijn volzinnen tegen iedereen die hij tegenkomt.

Extra controle!

Ter controle van de grenspost is er over de grens een controlepost, bestaande uit: plantation (mensen die controleren of er geen planten ingevoerd worden), de politie, de douane, militairen en de immigratiedienst. We zijn hier om half vier en aangezien alles bij de grens goed ging, verwachten we dat ook dit snel zal gaan.
Fout, fout, fout. We moeten allemaal met ons paspoort naar de controlepost van de politie. De man achter de tafel is dom, heel erg dom. Je ziet het al meteen aan de manier waarop hij uit zijn ogen kijkt, maar als hij aan het werk gaat, overtreft hij nog onze vermoedens.
Hij heeft een groot schrift op folioformaat met een harde kaft en hij begint op een leeg blaadje met het eerste paspoort. Hij schrijft echt alles over, na een kwartier is het eerste paspoort klaar en zijn velletje half vol. De tweede en derde gaan op dezelfde manier. Elke keer schrijft hij weer 'date of birth' enz enz. Voor grensovergangen hebben we een lijst waarop van iedereen juist dit soort gegevens staan. Na drie personen probeert W. met die lijst een opening te maken om de procedure te versnellen. Onverstoorbaar schrijft Domhoofd door.

Domhoofd is op zoek naar problemen en gezegend met een rijke fantasie. 'Bent u getrouwd', vraagt hij aan L. (onze vrouwelijke chauffeur) 'Ja', zegt L. 'Nou ja, in Nederland woon je dan samen.' Nu ziet Domhoofd zijn kans schoon, hij wil de brief zien waarin de man van L. toestemming geeft aan L. om zonder hem het land uit te gaan. Hoe L. ook praat, Domhoofd blijft bij zijn standpunt, het paspoort van L. gaat in de la van zijn tafel en de la gaat op slot.

Bij A. (beroep student) eist hij een brief van het schoolhoofd dat ze op reis mag. Het antwoord dat ze dat in Nederland niet doen, interesseert hem niet. In Nigeria wel en daar gaat het maar om.
Als op deze manier negen mensen in het schrift verwerkt zijn, komt onze verlossing in de vorm van de baas van Domhoofd. Hij noteert onze visumnummers op onze lijst, regelt dat Domhoofd L.'s paspoort terug geeft en met tien minuten zijn de overige elf paspoorten geregistreerd en kunnen we weg. Domhoofd mag van hem verder in zijn schrift schrijven, alle gegevens staan op de lijst, maar Domhoofd heeft opeens bedacht dat dat best morgen kan.
Uiteindelijk rijden we om kwart voor zes weg. Aangezien we de afslag naar Lagos gepasseerd willen hebben, moeten we in het stikdonker een kampeerplaats zoeken. Uiteindelijk belanden we op het plein van het politiebureau, wat tevens een autokerkhof blijkt te zijn.

[10 december 1996]

Kano

Tjonge, tjonge wat is zo'n expeditie zwaar. We zitten al vanaf vier uur met een pilsje en een zakje pinda's op een bankje in de schaduw te lezen en te schrijven. We zijn vers gedoucht, hebben schone kleren aan en de was wordt voor ons gedaan. Vanavond gaan we uit eten op tien stappen lopen afstand en dat is alles wat we vandaag nog 'moeten' doen. Je begrijpt wel dat het zo alleen voor de sterkeren onder ons is vol te houden!

We zitten intussen in Kano (Nigeria) en weer een heel stuk noordelijker. Vanaf de grens zijn we met een boog om Lagos heen gereden en via Hajan, Horim en Kaduna in 3½ dag hierheen gereden. Omdat we nu weer een stuk noordelijker zitten, zitten we ook weer in het steppenlandschap en droge klimaat wat we ook in Burkina Faso hadden. Wel prettiger dan de vochtige warmte. De laatste twee nachten hebben we rustig 'wild' gekampeerd. Heerlijk rustig en vrij na alle nachten bij leger, politie, binnenplaatsen en schooltjes met honderd paar Afrikaanse oogjes die nauwlettend alles volgen. Vannacht was het ook weer lekker koud, zodat we eindelijk in de slaapzak konden slapen, in plaats van met een klef lijf op de lakenzak te liggen.
In het noorden is Nigeria duidelijk mooier, de asfaltwegen zijn er nog steeds (uit de tijd dat de olie nog veel opleverde), maar de steden zijn verdwenen en we komen weer meer traditionele dorpen tegen.

Peper-spionnen

Pepertjes bij de tolweg.

Vanmorgen hebben we de eerste ernstige fout gemaakt. Voorbij de tolpost stopten we voor een cola, er lagen (langs de snelweg) kleine pepertjes te drogen en er waren andere leuke dingen voor de foto. A. wilde een foto maken van een volgeladen vrachtauto, Rik van de pepertjes. Dat was de ernstige fout, de politie (drie man sterk, een pet, een dikke en een dunne) waren er onmiddellijk bij en zowel A. als Rik moesten hun rolletjes inleveren. We hadden ons bij de tolpost niet gemeld bij aankomst (fout), we mochten geen foto nemen van de tolpost (hadden we niet gedaan, maar toch fout) en we mochten geen foto's nemen van wat dan ook (dus ook fout). Praten hielp niet, het enige wat ze wilden was A. en Rik meenemen naar hun commandant. Met mijn zieligste gezicht heb ik mij kruiperig opgesteld en uitgelegd dat wij graag alles goed willen doen, maar het soms niet weten omdat we nou eenmaal niet uit Nigeria komen, en dat het toch wel heel jammer is dat onze vrienden in Nederland nu niet kunnen zien hoe mooi hun land is. De Dikke en de Pet beginnen te aarzelen, maar de Dunne stelt zich hard op. Na een poosje lopen ze gedrieën weg. Na een korte pauze (de fototoestellen liggen inmiddels in de truck) gaan we ze achterna. Aangezien ik denk dat ik de goede toon heb getroffen slijm ik nog even flink door en gezien de corruptie bouw ik een (besloten) opening in voor steekpenningen. 'Kan ik iets doen, om de fout die we niet wilden maken maar toch gemaakt hebben te herstellen?' Pet en Dikke zijn gezwicht, Dunne nog steeds niet, maar de fotorolletjes zijn van de broekzak naar de hand van Pet verhuisd. Met een laatste wanhoopsgebaar leg ik uit dat we met de truck mee moeten en dan gebeurt het: Pet haalt zijn schouders op en geeft Rik en A. hun rolletje terug. We schudden allerhartelijkst handen en het leukste is, we hebben geen cent betaald om ze terug te krijgen. Soms heeft vrouw zijn zo zijn voordelen! Zo opgeschreven lijkt het nog vrij kort, maar de onderhandelingen hebben toch wel zo'n half uur geduurd.

[12 december 1996]

Extra dag Kano

We zijn nog steeds in Kano en vertrekken morgenochtend (vrijdag). Eigenlijk zouden we één dag korter in Kano blijven, maar bij de controle van Bertus bleek er iets mis te zijn met de remvoeringen. Dat is nu weer gemaakt, maar dat was een hele ingreep.

Paleis van de emir, Kano.

Gisteren hebben we een stadsrondrit met een gids gemaakt, o.a. naar het museum en het paleis van de emir. Het museum had een uitgebreide fotocollectie. De meeste foto's waren zo verweerd dat je volstrekt niet meer kon zien wat er op stond. Het leukste was wel een foto van 40x30 cm met precies in het midden nog een bol lachend hoofd (10x8 cm) er op. Omdat ook het bijschrift verdwenen was, zullen we nooit weten wie er lachte en waarom. Het paleis mogen we alleen van buiten bekijken, want de emir is er niet. De emir heeft geen directe politieke rol, maar is wel invloedrijk. Verder heeft hij vier vrouwen, vijftig concubines en over de honderd kinderen. Je vraagt je af of hij nog wel tijd overhoudt voor politieke invloed!

We beklimmen ook Dalla-hill van waaraf je rondom over de stad uitkijkt. Kano is de derde stad van Nigeria, heeft + vijf miljoen inwoners en is dus echt groot. Het zicht vanaf de heuvel is niet helder. Vanwege de harmattan (stofwind vanuit de Sahara) hangt er een soort smog over de stad. Als laatste bezoeken we met onze gids de markt. Die lijkt met de smalle straatjes meer op de medina's van Fès en Marrakesh, dan op de markten die we de laatste tijd hebben gezien.

Omdat we vandaag extra hadden in Kano zijn we naar de dierentuin geweest. Op ons kaartje in de kit staat alleen de richting aangegeven en na een uur lopen vragen we aan een politieagent waar het is. Deze agent is uitermate vriendelijk, hij legt uit dat de dierentuin te ver is, regelt de goede bus voor ons en vertelt wat we voor de bus moeten betalen. Het is inderdaad een heel eind. We willen eerst eten voor we naar binnen gaan en lopen een klein stukje terug. Bij een winkeltje vragen we waar we brood kunnen kopen, het winkeltje heeft wel beleg. De eigenaar laat ons een soort cakejes zien en zegt dat dat een soort brood is. Ook goed. We kopen elk 2 cakejes en een flesje fris. De eigenaar sleept een krukje aan, maakt zijn eigen luie stoel vrij en staat er op dat we de lunch in zijn winkel gebruiken. Als we ernaar vragen vertelt hij trots dat zijn vrouw de cakejes maakt en wat er allemaal ingaat. Zijn winkel is prachtig, alles keurig ordelijk op plankjes en heel veel verschillende dingen. Hij noemt het zelf een 'mini-supermarket' en hij stelt onze klandizie duidelijk op prijs.
Volgens de kit is de dierentuin de enige in West-Afrika met een kangoeroe en met als tweede bijzonderheid een neushoorn. De dierentuin is groot, met grote ruime hokken en er zijn wel wat beesten (krokodil, slang, leeuw, hyena, nijlpaard, wat vogels) maar ook veel lege hokken. In hok nummer 40 (groot hok) zitten lokale mensen wat muziek te maken, die horen er vast niet standaard bij. Het dwergnijlpaard zit niet in zijn hok, maar in het hok met een bordje 'maraboe', samen met een krokodil. In het hok van de jakhals zit een civetkat, net als in het hok ernaast waar ook civetkat op het naambordje staat. De maraboe en de jakhals zien we niet, de kangoeroe blijkt bij navraag dood. Naar de neushoorn hebben we maar niet meer geïnformeerd.

Lens-reparatie

Het fototoestel waarvan de telelens speling had, is inmiddels gerepareerd. De regelaar van de camping heeft voor ons een fotoman opgesnord, die belooft in een dag de lens te repareren. Toch wel enigszins ongerust over hoe het af zal lopen, geven we de fotoman het toestel en de lens mee. Hij belooft om vijf uur terug te zijn en we stellen de prijs voor de reparatie vast (800 naira's ongeveer fl 16,--). Keurig op tijd krijgen we het toestel met lens gerepareerd terug. De lens en het toestel zijn ook nog keurig schoongemaakt. We zijn dus blij dat we de gok genomen hebben.

[15 december 1996]

Yankari-park

Olifanten in Yankari.

Vanuit Kano zijn we naar Yankari-park gereden, ons eerste wildpark. In het park is ook een warm waterbron (31 graden C.) van 200x10 meter. 's Morgens kunnen we dus zo vanuit de tent een heerlijk groot warm bad instappen. De nachten zijn inmiddels (vanwege de Harmattan) vrij koud en het warme bad is meer dan aangenaam. Zowel 's morgens als 's avonds gaan we met een truck het wildpark in op zoek naar dieren. We verwachten niet echt veel te zien omdat er nu overal eten en drinken is en het wild erg verspreid zit. Dat blijkt erg mee te vallen. 's Morgens zien we heel wat waterbokken (grote antilope-soort), bavianen en kleinere aapjes (Tantalusmonkey). Verder zien we ook nog twee krokodillen. 's Avonds nemen we een andere route en zien we wel zo'n vijfentwintig olifanten. We zien ze echt heel dichtbij en er zijn ook hele kleintjes bij. Zo'n echte olifant zo vlakbij is echt geweldig! Op het eind stappen we nog uit, we gaan op zoek naar het nijlpaard. We zien wel zijn sporen, maar we vinden hem niet. Wel horen we hem proesten in het water. Voor de eerste keer best spannend genoeg.
We zijn echt blij dat we allebei de keren mee zijn gegaan en voor de prijs (50 naira ongeveer fl 1,10 p.p.) hoef je het ook niet te laten (dat zal in Kenia en Tanzania wel wat anders zijn).

Tussen de game drives door (game drive = rit door het wildpark) vermaken we ons in het warme bad en op het terras. Op het terras voeren we de hagedissen biscuitjes, die vinden ze heel lekker. Ze eten ze met veel gekraak op. Verder moet je op je eten letten hier. De bavianen zijn zo brutaal als wat. 's Morgens steelt een grote baviaan in een onbewaakt ogenblik 2 pakken brood uit ons voorraadluik van de truck. Ook bij het water hangen ze rond, het is dus zaak om je kleren goed in de gaten te houden!

Naar Kameroen

We zijn nu onderweg van Yankari-park naar de grens met Kameroen en vannacht kamperen we weer wild. Het landschap is mooi: een savanne-landschap met veel baobabbomen en (gegraven) poeltjes. We zien onderweg veel nomaden die met hun vee (schapen, geiten en koeien) op pad zijn. 's Nachts en 's morgens is het nu fris (we zitten 's morgens met een vest aan in de truck). Overdag is het heet (en nog steeds droog warm).

De vorige brief heb ik toch maar in Kano (Nigeria) gepost, volgens de deskundigen kan het wel. Een kopie van die brief zal ik voor de zekerheid nog apart opsturen.

[17 december]

Geld wisselen

Vanuit Yankari-park zijn we naar de grens met Kameroen gereden. In Nigeria hebben we alle controleposten (gezondheidsdienst, immigratie, douane, politie etc) weer een keer gehad. Al met al komen we zonder al te veel oponthoud (drieënhalf uur ongeveer) Kameroen binnen. Het kost ons de nodige moeite om de laatste naira's op te krijgen, zodat we met een blikje ovomaltine, toffees, biscuitjes, sinaasappels en een klein flesje whisky terugkomen van het boodschappen doen. In Kameroen moeten we weer betalen met CFA's, maar nu niet met de westafrikaanse maar met de centraalafrikaanse CFA's. Bij de grens wordt de groep overspoeld door zwartwisselaars die dat willen wisselen. Aangezien de koers een op een is snappen we absoluut niet waarom ze willen wisselen. Ook al tellen we ons wisselgeld twee keer na, we zijn ook niet beduveld, we hebben exact gekregen wat we hoorden te krijgen. Als bij de eerste stop in Kameroen ze zonder protest ons geld als betaalmiddel accepteren, zijn we pas echt gerust dat we niet genept zijn.

Waza National Park

In Kameroen rijden we naar Waza National Park. De nacht in het park is behoorlijk onrustig. Al 's avonds komt er wind opzetten, die 's nachts aanwakkert tot storm, we moeten er allebei uit 's nachts en bij terugkeer begeeft de rits het ten tweede male (de eerste keer was na een maand). Gelukkig zijn er vanwege de storm weinig muggen, zodat we met twee gaten in de ritssluiting proberen verder te slapen. In de loop van de nacht wordt het gat steeds groter door de storm die aan de tent beukt, aan frisse lucht hebben we geen gebrek. Of we voldoende slaap hebben gekregen is de vraag, maar dat we opgefrist aan de dag beginnen kan niemand tegenspreken!

Vandaag zijn we de hele dag in Wazapark geweest en het is niet te geloven wat we allemaal gezien hebben. Van te voren hebben we gehoord dat we waarschijnlijk niet al te veel zien, maar dat er wel giraffen zijn. Op papier is nauwelijks vast te leggen hoe leuk zo'n dag is en hoe geweldig het is om alles te zien. Met de eigen truck gaan we met gids het park in en al heel snel zien we de eerste gazelle-achtige dieren (we zien Roon-antilopen, Reed-bokken, impala's en nog anderen waarvan de Franstalige naam die de gids ze geeft ons niets zeggen). Ook de beloofde giraffen zien we al heel snel, we zien er niet een keer een paar, maar de hele dag door blijven we ze tegenkomen, soms twee of drie, soms wel tien bij elkaar. Verder zien we een paar keer apen en ook met de vogels overdrijven ze behoorlijk in Wazapark. We zien massa's mariboes, witte ooievaars, roofvogels (waaronder grote arenden en visarenden), ibissen, een soort Vlaamse gaai maar dan lichtblauw met hele lange staartveren, nesten van wevervogels en nog veel meer. Vlak naast de weg zit een heel grote gier op zijn nest op te letten of we hem wel zien en fotograferen. Verder zit er een struisvogel in het gras die opstaat en een heel eind voor ons uit weg holt. Later zien we nog twee struisvogels in het gras zitten, maar dat blijken bij nadere bestudering paaltjes te zijn (ze hollen ook niet weg).
Alsof dat nog niet genoeg is zien we ook nog 's middags twee jakhalzen. Eén van de twee staat een hele tijd stil, we kunnen hem echt goed zien. Ook kijken we een hele tijd naar een olifant. Officieel moeten we belachelijk veel betalen voor het nemen van foto's (varieert van fl 130,00 tot 1300,00), dus je begrijpt bij de in- en uitgang van het park heeft niemand een fototoestel! Dat we af en toe een plaatje schieten vinden de giraffen niet erg. Overigens is het J. gelukt onze rits weer te repareren, we hopen er dus maar weer het beste van!

[18 december]

We zijn nu weer naar het zuiden aan het afzakken. Deze brief ga ik morgen in Garna (nog steeds Kameroen) posten. Ook van deze brief zal ik proberen kopieën te maken en apart op te sturen.